รู้ทันอาการ และการป้องกันโรคปอดอักเสบ

[siritidaphon]

รู้ทันอาการ และการป้องกันโรคปอดอักเสบ

โรคปอดอักเสบ (Pneumonia) หรือที่นิยมเรียกกันว่า "ปอดบวม" เป็นการติดเชื้อในปอดที่อาจเกิดจากแบคทีเรีย ไวรัส หรือเชื้อรา เป็นโรคที่สามารถเกิดได้กับทุกเพศทุกวัย แต่มีความรุนแรงและอันตรายสูงในกลุ่มเสี่ยง (เช่น เด็กเล็ก ผู้สูงอายุ ผู้มีโรคประจำตัว)

นี่คือวิธี "รู้ทันอาการ" และ "การป้องกัน" โรคปอดอักเสบ:

1. รู้ทันอาการของโรคปอดอักเสบ
อาการของปอดอักเสบมักเริ่มต้นคล้ายไข้หวัด แต่จะรุนแรงขึ้นอย่างรวดเร็ว และมีอาการทางปอดที่ชัดเจน ควรสังเกตอาการหลักดังนี้:

อาการหลักที่ควรสังเกต   ลักษณะที่บ่งชี้ถึงปอดอักเสบ
มีไข้และหนาวสั่น        ไข้สูงต่อเนื่อง เหงื่อออกมาก หรือมีอาการหนาวสั่นอย่างรุนแรง
ไอมีเสมหะ                ไอต่อเนื่อง อาจมีเสมหะสีขุ่น สีเหลือง สีเขียว หรือมีเลือดปน
หายใจลำบาก/หอบเหนื่อย   หายใจเร็ว หายใจถี่ เหนื่อยหอบขณะทำกิจกรรมเบาๆ หรือแม้กระทั่งขณะพัก
เจ็บหน้าอก                 รู้สึกเจ็บแปล๊บที่หน้าอกหรือชายโครง โดยเฉพาะเวลาไอ หรือหายใจเข้าลึกๆ
อาการอื่น ๆ                 อ่อนเพลีย ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยตัว คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย
อาการในผู้สูงอายุ         อาจมีอาการไม่ชัดเจน เช่น ซึมลง สับสน หรือความรู้สึกตัวเปลี่ยนไป โดยอาจไม่มีไข้สูง

ควรรีบพบแพทย์ทันที: หากมีไข้สูง ไอมาก หอบเหนื่อย หายใจเร็วผิดปกติ หรืออาการคล้ายหวัดไม่ดีขึ้นภายใน 2-3 วัน


2. การป้องกันโรคปอดอักเสบอย่างมีประสิทธิภาพ

การป้องกันโรคปอดอักเสบทำได้โดยการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันและลดโอกาสในการรับเชื้อ:

ก. การป้องกันด้วยวัคซีน (สำคัญที่สุดสำหรับกลุ่มเสี่ยง)

วัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ (Influenza Vaccine):

แนะนำให้ฉีดเป็นประจำทุกปี เพราะไข้หวัดใหญ่มักเป็นสาเหตุที่นำไปสู่ภาวะปอดอักเสบตามมา

วัคซีนป้องกันโรคปอดอักเสบจากเชื้อนิวโมคอคคัส (Pneumococcal Vaccine):

แนะนำเป็นพิเศษสำหรับ ผู้สูงอายุตั้งแต่ 65 ปีขึ้นไป และผู้ที่มีโรคประจำตัวเรื้อรัง (เช่น โรคหัวใจ เบาหวาน โรคปอดเรื้อรัง)


ข. การดูแลรักษาสุขภาพและสุขอนามัย

รักษาสุขภาพให้แข็งแรง:

นอนหลับพักผ่อน ให้เพียงพอ เพื่อให้ภูมิคุ้มกันทำงานได้เต็มที่

รับประทานอาหาร ที่มีประโยชน์และครบ 5 หมู่

ออกกำลังกาย สม่ำเสมอตามความเหมาะสมของร่างกาย

รักษาสุขอนามัย:

ล้างมือบ่อย ๆ ด้วยสบู่และน้ำ หรือเจลแอลกอฮอล์

สวมหน้ากากอนามัย เมื่อต้องอยู่ในที่แออัด หรือเมื่อเดินทางในสถานที่สาธารณะ

ปิดปากและจมูก ด้วยทิชชู่หรือต้นแขนด้านในเวลาไอหรือจาม

หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง:

งดสูบบุหรี่ และหลีกเลี่ยงการสูดดมควันบุหรี่ (บุหรี่ทำลายระบบทางเดินหายใจโดยตรง)

หลีกเลี่ยงมลภาวะ เช่น ควันไฟ ควันพิษ

ระวังการสำลัก โดยเฉพาะในผู้สูงอายุ ไม่ควรพูดคุยขณะเคี้ยวอาหาร เพื่อป้องกันอาหารหรือน้ำลายเข้าปอด

รีบรักษาโรคหวัด: เมื่อเป็นไข้หวัดหรือไข้หวัดใหญ่ ควรรักษาให้หายขาดแต่เนิ่น ๆ อย่าปล่อยทิ้งไว้โดยไม่สนใจอาการ.