โปรแกรมหมอประจำบ้านอัจริยะ: ภาวะมีหนองในโพรงเยื่อหุ้มปอด (Empyema)

[siritidaphon]

โปรแกรมหมอประจำบ้านอัจริยะ: ภาวะมีหนองในโพรงเยื่อหุ้มปอด (Empyema)

ภาวะมีหนองในโพรงเยื่อหุ้มปอด (Empyema) เป็นภาวะทางการแพทย์ที่ร้ายแรง ซึ่งหมายถึงการสะสมของหนองหรือของเหลวที่มีการติดเชื้อในช่องว่างระหว่างปอดและผนังทรวงอก ซึ่งโดยปกติแล้วจะเป็นช่องว่างที่ไม่มีของเหลวหรือมีเพียงเล็กน้อย

สาเหตุหลัก
ภาวะนี้มักเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียที่แพร่กระจายมาจากปอดหรืออวัยวะใกล้เคียง โดยสาเหตุที่พบบ่อยที่สุดคือ ภาวะปอดบวม (Pneumonia) ที่ไม่ได้รับการรักษาอย่างเหมาะสม หรือรักษาไม่ทันท่วงที ทำให้การติดเชื้อลุกลามไปยังช่องว่างเยื่อหุ้มปอดได้ นอกจากนี้ยังอาจเกิดจากสาเหตุอื่นๆ เช่น:

การบาดเจ็บที่หน้าอก

การผ่าตัดที่ทรวงอก

ภาวะแทรกซ้อนจากการติดเชื้อวัณโรค

อาการ
อาการของภาวะนี้อาจไม่ชัดเจนในระยะแรก แต่จะค่อยๆ รุนแรงขึ้นเมื่อหนองสะสมมากขึ้น โดยอาการที่พบบ่อยได้แก่:

เจ็บหน้าอก: โดยเฉพาะเวลาหายใจเข้า

ไอมีเสมหะ: บางครั้งอาจมีเลือดปน

ไข้สูงและหนาวสั่น

หายใจลำบาก

อ่อนเพลียและเบื่ออาหาร


การวินิจฉัยและการรักษา

การวินิจฉัยมักเริ่มจากการซักประวัติและตรวจร่างกาย จากนั้นแพทย์จะใช้วิธีการอื่นๆ เพื่อยืนยัน เช่น:

การเอกซเรย์ปอด (Chest X-ray): เพื่อดูการสะสมของของเหลว

การเจาะน้ำในช่องปอด (Thoracentesis): เพื่อนำของเหลวไปตรวจวิเคราะห์และหาชนิดของเชื้อ

การทำ CT scan: เพื่อประเมินความรุนแรงของภาวะและตำแหน่งของหนอง

การรักษามีจุดประสงค์หลักเพื่อระบายหนองและกำจัดเชื้อที่ต้นเหตุ การรักษาที่ได้ผลดีที่สุดคือการระบายหนองออกให้เร็วที่สุด โดยแพทย์อาจใช้:

การใส่ท่อระบายทรวงอก (Chest Tube): เพื่อระบายหนองออกจากช่องปอด

การให้ยาปฏิชีวนะทางหลอดเลือดดำ (Antibiotics): เพื่อกำจัดเชื้อแบคทีเรีย

การผ่าตัด: ในกรณีที่ภาวะรุนแรงและไม่สามารถระบายหนองได้ด้วยวิธีปกติ
ภาวะมีหนองในโพรงเยื่อหุ้มปอดเป็นภาวะที่อันตรายและจำเป็นต้องได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วน หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงทีอาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงได้